İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, hükümetin ülkeyi tartışmalara sürükleyen “yargı reformu” konusunda “iç savaş” ihtarında bulunarak, krizin aşılması için “Halk Tasarısı” önerdi.
Herzog, Facebook hesabından yayımladığı konuşmada, Binyamin Netanyahu hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan “yargı reformu” krizinin aşılması için “Halk Tasarısı” olarak isimlendirilen teklifini açıkladı.
Herzog, “Son birkaç hafta İsrail’in iktisadına, güvenliğine, toplumuna, siyasi alakalarına ve en değerlisi İsrail’in bütünlüğüne ziyan vererek bizi parçaladı.” sözlerini kullandı.
Korkunç telaffuzlar duyduğunu ve vahim bir nefrete şahit olduğunu kaydeden Herzog, şunları kaydetti:
“Şu ana kadar kullanmadığım bir tabir kullanacağım ve bundan korkmayacak İsrailli yoktur; gerçek bir iç savaşın ulaşamayacağımız bir şey olduğunu düşünenlerin, (konu hakkında) hiçbir fikri yok. İç savaş kırmızı çizgidir ve ne kıymetine olursa olsun patlak vermesine müsaade vermeyeceğim.”
Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine ait Herzog, “Hükümet yetkilileri ortasındaki bağlantıda fikirli ve mantıklı bir halde, esaslı ve derin bir değişiklik yapılmalı. Bunun mümkün olan en geniş ortak paydaya rahmet ve güzellik getirmesini sağlamalıdır.” diye konuştu.
Herzog, “Bugün, Yahudi ve demokratik ülkemizdeki yetkililer ortasındaki ilgiler için istikrarlı, ihtiyatlı ve üzerinde muahedeye varılmış bir anayasal düzenleme için tarihi bir fırsatla karşı karşıya olduğumuza inanıyorum.” dedi.
Tasarının meclisi, hükümeti ve yargı sistemini güçlendireceğini, Yahudi ve demokratik İsrail devletini koruyacağını aktaran Herzog, bunun siyasi bir taviz olmadığını, tüm tarafların bu kamusal tartışmada zamanlamanın kıymetli olduğunu anlaması gerektiğini kaydetti. Herzog, “Devlet yıkılmamalı.” dedi.
TASARI YALNIZCA CUMHURBAŞKANI İMZALI
İsrail’in “i24NEWS” internet sitesine nazaran, şahsen Herzog tarafından iktidar koalisyonu yahut muhalefetle istişare yapılmadan hazırlanan tasarı, hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan “yargı reformu”nun ülke çapında huzursuzluk yaratmasına karşı uzlaşma bulmayı amaçlıyor.
Yedioth Ahronoth’a nazaran, tasarı, Yargıçları Atama Komitesi’nde çoğunluğun hükümet koalisyonuna verilmemesini, bunun yerine 11 üyeden yalnızca 5’inin koalisyona verilmesini içeriyor.
Tasarı ayrıyeten, mecliste İsrail’de yarı anayasa sayılan “Temel Yasalar”da yapılacak değişikler için 3 değil 4 oturumda görüşülmesini ve 120 sandalyeli mecliste salt çoğunluk olan 61 oy yerine 80 oy çokluğuyla çıkarılmasını içeriyor.
Herzog’un tasarısı, Yüksek Mahkeme’nin (en yüksek yargı organı) Temel Yasalar üzerinde isimli kontrol yapamayacağını ve sırf olağan kanunları iptal edebileceğini belirtiyor.
MUHALEFETTEN TASARIYA DESTEK
Öte yandan İsrail muhalefeti, Cumhurbaşkanı Herzog’u “Halk Tasarısını” memnuniyetle karşıladı.
Eski Başbakan ve yeni muhalefet başkanı Yair Lapid, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, sunduğu tasarı için Cumhurbaşkanını tebrik ederek, “İsrail Devleti’nin ulusal direncine önemli halde ziyan veren ekonomik, güvenlik ve toplumsal bir parçalanmayı önlemek için her türlü çabayı göstermeliyiz.” sözlerini kullandı.
Yeş Atid (Gelecek Var) Partisi önderi Lapid, Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesindeki ısrarlı duruşunu da eleştirerek, şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanının tasarısına, tasarının mahiyetine, yazıldığı ciddiyete ve altında yatan pahalara hürmet duyarak yaklaşmalıyız.
Koalisyon hükümetinin aşırıcı ve yağmacı kanunları dörtnala devam ettiği sürece İsrail demokrasisine yönelik tehlike geçmiş sayılmaz. Biz; Yahudi, demokratik, liberal ve güçlü bir İsrail için savaşmaya devam edeceğiz.”
Eski Savunma Bakanı ve Mavi-Beyaz İttifakı başkanı Benny Gantz da Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Herzog ile telefonda konuştuğunu ve İsrail halkının birliğini ve demokrasiyi korumak için gösterdiği büyük eforlardan ötürü kendisine teşekkür ettiğini belirtti.
İsrail’de bir “iç savaş” tehlikesine karşı Cumhurbaşkanının rolüne dikkati çeken Gantz, şunları kaydetti:
“Cumhurbaşkanına aksiyonlarının tarihi bir değere sahip olduğunu ve tüm tarafların işbirliği yapması ve İsrail toplumunda kardeş katliamı tehlikesini önlemesi gerektiğini söyledim.
Netanyahu’yu ve siyasi sistemdeki tüm tarafları bu yazgı anında sorumlu davranmaya, tasarıyı benimsemeye ve bir an evvel tanıtmaya başlamaya çağırıyorum.”