ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara – Deprem kaynak fayının tanımlanması, meydana gelen yüzey kırığının haritalanması ve hasarın jeolojik yapıyla olan münasebetinin araştırılması gayesiyle bölgeye giden 4 kişilik araştırma grubu yüzey faylanmasına ait müşahedelerini “Saha Müşahede Raporları Serisi” ismi altında yayımlanmaya başladı.
4.6 m’lik yer değişim
Rapora nazaran, Doğu Anadolu Fay Zonu’nun (DAFZ) 1500 yıldan beri üzerinde zelzele olmayan Amanos segmenti Pazarcık zelzelesiyle büsbütün kırıldı. Bu segmentteki Nurdağı, Hassa, İslahiye, Kırıkhan ilçelerinde ağır yapısal hasar oluştu. Raporda, bu durumun fay sakınım bandı uygulamasının acilen uygulamaya alınmasının gerekliliğini bir kere daha ortaya koyduğu kaydedildi. “Amanos Segmenti” başlıklı birinci raporda, 6 Şubat Pazarcık sarsıntısı sırasında DAFZ’nin Erkenek, Pazarcık ve Amanos Segmentleri ile Pazarcık güneyindeki Narlı Segmenti’nin kırıldığı değerlendirildi. Pazarcık sarsıntısı sırasında daha güneydeki Antakya Fay Zonu üzerinde ise yüzey kırığı gelişmiş olabileceği belirtildi. Yaklaşık 9 saat sonra meydana gelen 7.6’lık Elbistan sarsıntısında ise DAFZ’nın kuzey koluna ilişkin Sürgü ve Çardak Fayları ile Doğanşehir Fay Zonu’nun kırıldığı tespit edildi. Amanos segmenti üzerinde ölçülen sarsıntı yüzey kırıklarının uzunlukları birkaç 100 metre ile birkaç kilometre ortasında değişirken, zelzele yüzey kırığı üzerinde en fazla 4.6 metre sol yanal yer değiştirme ölçüldü.
112 kilometrelik kırık
Segment üzerindeki son sarsıntının 521 yılında, 7.5 büyüklüğünde meydana geldiğinin anımsatıldığı raporda, “Son 1500 yıldan beri bu segment üzerinde bir zelzele meydana gelmemiştir. Son sarsıntıdan günümüze kadar geçen müddet nedeniyle bir sismik boşluk olarak bedellendirilen Amanos Segmenti, 6 Şubat, Pazarcık zelzelesi sırasında kırılmıştır. Saha müşahedelerine nazaran 112 km uzunluğundaki Amanos Segmenti’nin tamamının kırıldığı görülmüştür” dendi.
‘ACİL UYGULANMALI’
En fazla yer değiştirmenin, Hassa alt segmenti üzerindeki Altınüzüm köyünde 4.6 metre olarak ölçüldüğü söz edilirken, “Amanos Segmenti üzerinde yer alan Nurdağı, Hassa, İslahiye ve Kırıkhan ilçeleri ile bu ilçelere bağlı köylerin tamamında ağır yapısal hasar meydana gelmiştir. Bu durum, fay sakınım bandı uygulamasının acilen uygulamaya alınması gerekliliğini bir defa daha ortaya koymuştur” dendi. Fay sakınım bantı üzerindeki bina ve bina tipi yapıların kaldırılması halinde sarsıntıda can ve mal kaybının önleneceği belirtiliyor.
ÇİĞLİ KÖYÜ’NÜ ORTADAN AYIRDI
Depremlerden sonra Kahramanmaraş’ın Dulkadiroğlu ilçesine bağlı Çiğli köyünde buğday tarlasını ortadan ikiye bölen yarık oluştu. Fay kırığı, Pazarcık-Narlı civarından başlayarak Çelikhan’a yanlışsız daha sonra da Kırıkhan civarından Türkoğlu’na gerçek devam etti.