Buna nazaran, patronların, zelzeleden kendisi, eşi, çocuğu yahut anne ve babası etkilenen çalışanlarına yardım emeliyle 6 Şubat-31 Temmuz 2023 tarihlerinde (bu tarihler dahil) sağladıkları menfaatler üzerinden gelir vergisi, damga vergisi ve prim kesintisi yapılmayacak. Böylelikle yapılan yardımlar hiçbir kesintiye tabi tutulmadan çalışanlara verilebilecek.
Ayni yardımlarla ilgili bir hudut bulunmazken, nakdi yardımlardaki istisna 50 bin lira ile sonlandırıldı.
Depremden etkilenen hizmet erbabı yahut ailesinin oturması için konut verilmesi, eşya alınması, nakliye fiyatlarının ödenmesi, kiralarının karşılanması üzere yardımlar da istisna kapsamında bulunuyor.
Deprem bölgesi dışında çalışan, fakat eşi, çocuğu yahut anne ve babası sarsıntıdan etkilen hizmet erbabına yapılan kelam konusu yardımlar için de istisnadan yararlanılabilecek.
Sahibi olduğu konutlarını depremzedelere bedelsiz olarak veren konut sahiplerinin vergi mevzuatı kapsamında vergi ödemesini engellemek ismine 2023 yılı gelirlerinin tespitinde bu konutlar için emsal kira bedeli uygulanmayacak.
Böylece, konutlarını depremzedelere bedelsiz tahsis eden konut sahipleri, bu konutlar için emsal kira bedeli dikkate alarak gelir beyanında bulunmayacak.
Devlet tarafından sarsıntıdan etkilenenlere yönelik sağlanan barınma, kira, taşınma ve gibisi yardımların alınıyor olması, düzenlemeden yararlanmaya mahzur teşkil etmeyecek.
Kanunla zelzelede vefat edenlerin mirasçılarına hukukî kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından ve ferdî emeklilik sisteminden yapılan ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması sağlandı.
Böylece, sarsıntıda vefat edenlerin mirasçılarına yapılan bu kapsamdaki ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacak, bu ödemeler için yıllık beyanname verilmeyecek, öbür gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecek.
Depremde hayatını kaybeden vatandaşların mirasçılarına intikal eden mallardan veraset ve intikal vergisi alınmayacak.
Ayrıca sarsıntıda ölen vatandaşların eşine, çocuklarına, anne ve babasına patronlarınca 6 Şubat-31 Temmuz 2023 tarihlerinde (bu tarihler dahil) yapılan yardımlar da vergiden istisna edildi.
Bu intikallere ait olarak veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmeyecek, yapılacak süreçlerde ilgili kurumlar tarafından ilişik kesme evrakı aranılmayacak.
Mükelleflerin, vefatın zelzeleden kaynaklanan nedenlere bağlı olduğuna dair ilgili kurumlardan alacakları rapor yahut tevsik edici bir evrak ile intikal eden malların kendilerine verilmesi/adlarına tescil edilmesi ya da bölüm ve ferağı talebiyle ilgili kurumlara başvurmaları durumunda veraset ve intikal vergisi ilişik kesme dokümanı aranılmadan süreçleri tamamlanacak.
Depremde hayatını kaybedenlerin mirasçıları Kanun’un yayımı tarihinden evvel beyanname vermişlerse talep etmeleri üzerine bu beyanname üzerine tahakkuk eden vergiler terkin edilecek, ödenmiş fiyatlar iade edilecek. Ayrıyeten, ilgili kurumlarca kesilerek vergi dairesine yatırılan fiyatlar da mükelleflerin talebine istinaden iade edilecek.
DEPREMDE ZAYİ OLAN DEFTER VE EVRAKLARA AİT MÜKELLEFLERE KİMİ KOLAYLIKLAR
Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Yol Kanunu kararlarına nazaran tutulması, koruması ve ibrazı mecburi olan defter ve dokümanları zelzelede zayi olan mükelleflerin, zayi evrakı için yetkili mahkemeye müracaat mühleti 31 Temmuz’a kadar uzatıldı ve bu dokümanın vilayet yahut ilçe yönetim heyetlerinden alınabilmesi imkanı getirildi.
Bu kapsamda yeni defterlerin tasdiki süreçlerinde noter harcı ve noterlik fiyatı alınmayacak. Elektronik ortamda tutulan defterler Gelir Yönetimi Başkanlığından temin edilebilecek.
Kanun ile sarsıntı nedeniyle zorlayıcı sebep hali ilan edilen yerlerde faaliyet gösteren şahıslarla iktisadi ve ticari bağlantısı bulunan mükelleflerin alacaklarının tahsilinde ortaya çıkan zorluklar nedeniyle kuşkulu alacak karşılığı ayrılması ile ilgili kurallar kolaylaştırıldı.
Söz konusu alacakları ödemek zorunda olan borçlunun zelzele nedeniyle malvarlığının en az üçte birini kaybettiğine ait açtığı tespit davası sonucunda verilen karar temel alınarak bu alacaklar için kuşkulu alacak karşılığı ayrılabilecek.
Böylece Vergi Tarz Kanunu’nda öngörülen borçlunun dava edilmesine yahut icra yolu ile takibi koşulu aranılmadan karşılık ayrılması mümkün hale geldi.
DEPREMDE KULLANILAMAZ DURUMA GELEN TAŞITLARIN VERGİLERİ TERKİN EDİLECEK
Depremde yıkılan, ağır yahut orta hasar gören binalar ile kullanılamaz duruma gelen taşıtlara ait vergilerin terkin edilmesine yönelik düzenleme yapıldı.
Bu kapsamda, zelzele nedeniyle, ağır hasarlı hale gelerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile göçük altında kalarak enkaz kaldırma çalışmalarında bulunamayan yahut kullanılamaz duruma gelerek bulunduğu yerden alınması/çıkarılması mümkün ya da ekonomik olmayan taşıtlara ait, 6 Şubat 2023’ten evvel tahakkuk eden ve Kanun’un yayımı tarihi olan 12 Mart 2023 prestijiyle ödenmemiş motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye ait vergi cezası, gecikme faizi, gecikme artırımı, 6 Şubat 2023’ten evvel verilen trafik idari para cezası, verilen idari para cezaları ve bu cezanın verilmesine ait geçiş fiyatıyla bu alacaklara ait feri alacaklar terkin edilecek.
Bu düzenlemeden faydalanmak isteyen mükelleflerce, Bildirim eki “Adlarına Kayıt ve Tescilli Taşıtları İçin Terkin Talep Formu (Ek 1)” ve zelzele nedeniyle ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlara dair ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen evrak ile mükellefiyetin bulunduğu vergi dairesine müracaat yapılması gerekiyor.
Aynı Kanun yeterince, sarsıntıda yıkılan, ağır yahut orta hasarlı binalara ait, 6 Şubat 2023’ten evvel tahakkuk eden ve ödenmemiş bulunan, emlak vergisi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı hissesi, etraf paklık vergisi ile bu alacaklara ait vergi cezası, gecikme faizi ve gecikme artırımı alacakları da terkin edilecek.
