Doğa Araştırmaları Derneği İdare Heyeti Lideri Okan Arıhan, Çanakkale’deki orman yangını sonrasında yangının yaban hayatı ve hayat alanlarına tesirinin azaltılabilmesi için bu bölgenin Anadolu yakasında kara avcılığının 2023-2024 yıllarını kapsayacak formda büsbütün yasaklanmasını istedi.
Arıkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 22 Ağustos’ta Çanakkale’de başlayan ve iki gün boyunca süren orman yangınında 4 bin hektarın üzerinde alanın ziyan gördüğünü söyledi.
Orman yangınlarının insan baskısıyla popülasyonları azalma eğiliminde olan çeşitleri ve bu cinslerin hayat alanlarını yok ettiğini anlatan Arıhan, yaban hayvanlarının orman yangınlarından etkilenme derecesinin yangının büyüklüğü, şiddeti ve hayvanın uçma yeteneğinin olup olmaması, hareket yeteneği, yuva yapma yeri ve mevsim üzere faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterdiğine işaret etti. Arıhan, yangından en fazla ziyan gören hayvanların, kısa vakitte uzak aralığa gidemeyen yılan, kertenkele ve kaplumbağa üzere sürüngenler, tavşan, fare, kirpi ve sincap üzere kemirgenler olduğunu aktardı.
Geyik, karaca, domuz, kurt, çakal, vaşak ve ayı üzere büyük memeliler ve kuşların hareket kabiliyetlerinin yüksek olması sebebiyle yangından kaçıp kurtulma talihlerinin daha fazla olsa da yangının dağılış tarafı ve arazi koşullarının elverişsizliği üzere sebeplerle bu oranın da azalabildiğine dikkati çeken Arıhan, yangının üreme devrinde olmuşsa kuşlar da dahil olmak üzere tüm canlılara büyük ziyan verdiğini tabir etti.
Arıhan, orman yangınlarının yaban hayatı üzerindeki başka bir tesirinin ömür alanları üzerine olduğunu kaydederek, “Bozulan habitatın yine oluşması bilhassa kimi canlılar için uzun yılların geçmesi gerekmektedir. Bu sırada hayvanlar besin, su, barınak ve eş bulma için diğer ömür alanları bulmak ve o habitatlarda yaşayan hayvanlarla rekabet etmek durumunda kalıyor. Üreme periyodunda yaşanan yangınlarda, pek çok hayvanın eş tutma, çiftleşme ve yuva yapma gerilimi yaşadığı için o yıl üremedikleri görülüyor.” halinde konuştu.
Türkiye’de orman yangınlarıyla ilgili istatistik bilgilerin tutulmaya başlandığı 1937’den geçen yıl sonuna kadar ülkede yaklaşık 120 bin orman yangının çıktığını aktaran Arıhan, Orman Genel Müdürlüğünün bilgilerine nazaran yalnızca 1988-2019 ortasında toplamda 68 bin 579 adet yangın çıktığını ve 336 bin 824 hektar alanın ziyan gördüğünü söyledi.
Arıhan, bu datanın yılda ortalama 2 bin 143 yangına ve 10 bin 526 hektar alanın tahribine tekabül ettiğine işaret ederek, “Orman yangınları yaban hayatı üzerindeki tesirlerini artırıyor. Çanakkale’deki yangında kaygı ve panik içerisinde alandan uzaklaşmaya çalışan yaban hayvanlarını herkes gördü. Fakat alandan uzaklaşan hayvanlar, ömürlerini sürdürebilmeleri için yeni ve uygun hayat alanları bulmak zorundalar. Bu da etraftaki habitatlarda olağandan daha fazla yoğunlukta hayvanın bulunmasına neden olmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Tarım ve Orman Bakanlığına “av yasağı” çağrısı
Dolayısıyla yangının tesirlerinin yalnızca yanan alanlarda değil, etrafındaki bölgelerde de gözlendiğini vurgulayan Arıhan, şunları kaydetti:
“Yangın alanlarında ve etrafında yaban hayatının kendini toparlayabilmesi için yangın sonrası alınması gereken en değerli önlem yangının yaşandığı ilin tamamını kapsayacak formda avcılığın yasaklanmasıdır. 2021 yılındaki Fethiye ve Marmaris yangınlarından sonra da Tarım ve Orman Bakanlığınca çok yanlışsız ve yerinde karar alınarak Muğla vilayetinde 2021-2022 yıllarında avcılık büsbütün yasaklanmıştı. Tarım ve Orman Bakanı’ndan beklentimiz, bu büyük yangın sonrasında yangının yaban hayatı ve hayat alanlarına tesirinin azaltılabilmesi için Çanakkale’nin Anadolu Yakası’nda kara avcılığının 2023-2024 yıllarını kapsayacak halde büsbütün yasaklanması, yangın sonrası maki ve kızılçam ekosistemlerinin doğal yollarla yenilenmesi için gerekli çalışmaların sürdürülmesidir.”
